Ứng dụng GIS trong quá trình quản lý và quy hoạch đô thị và môi trường tự nhiên như quy hoạch đô thị, quản lý nhân lực, nông nghiệp, điều hành hệ thống công ích, lộ trình, nhân khẩu, bản đồ, giám sát vùng biển, cứu hoả và bệnh tật.
- GIS là gì? Định nghĩa, khái niệm và thành phần chính của GIS
- Chức năng của Gis? Các lĩnh vực và cấp độ ứng dụng của GIS
- Sử dụng GIS – Tại Sao? GIS quan trọng như nào?
Khái niệm dữ liệu GIS là gì?
Hệ thống thông tin địa lý (Geographic Information System – gọi tắt là GIS) được hình thành vào những năm 1960 và phát triển rất rộng rãi trong 10 năm lại đây. GIS ngày nay là công cụ trợ giúp quyết định trong nhiều hoạt động kinh tế – xã hội, quốc phòng của nhiều quốc gia trên thế giới.
Dữ liệu GIS có khả năng trợ giúp các cơ quan chính phủ, các nhà quản lý, các doanh nghiệp, các cá nhân… đánh giá được hiện trạng của các quá trình, các thực thể tự nhiên, kinh tế – xã hội thông qua các chức năng thu thập, quản lý, truy vấn, phân tích và tích hợp các thông tin được gắn với một nền hình học (bản đồ) nhất quán trên cơ sở toạ độ của các dữ liệu đầu vào.
Cấu trúc cơ sở dữ liệu hệ thống thông tin địa lý
Cấu trúc dữ liệu GIS gồm 2 phần cơ bản là dữ liệu không gian (dữ liệu bản đồ) và dữ liệu thuộc tính (dữ liệu phi không gian).
GIS trong quản lý quy hoạch đô thị
Với các hệ thống thông tin khác và khiến cho GIS có phạm vi ứng dụng rộng trong nhiều lĩnh vực khác nhau (phân tích các sự kiện, dự đoán tác động và hoạch định chiến lược). GIS đóng vai trò như là một công cụ hỗ trợ quyết định cho việc lập kế hoạch hoạt động.
Sự cần thiết của GIS phát triển ở nhiều quốc gia phát triển
Được nhiều nước trên thế giới áp dụng từ nhiều thập kỷ qua. Những năm gần đây, khi hệ thống mạng internet phát triển mạnh chính là cơ hội cho việc trao đổi thông tin mạng nhanh chóng bởi không bị hạn chế bởi về không gian và thời gian.
Việc giao diện hệ thống thông tin trên mạng được phát triển ở cấp độ cao với hệ thống ảnh vệ tinh viễn thám và công nghệ bản đồ số. Để phục vụ cho những quyết sách dù nhỏ hay lớn nếu các nhà lãnh đạo và quản lý có được đầy đủ thông tin chính xác và được phân tích kỹ lưỡng sẽ đảm bảo đạt hiệu quả cao hơn rất nhiều.
Tình hình ứng dụng trong quản lý và quy hoạch đô thị tại Việt Nam
Việc áp dụng hệt thống thông tin địa lý ở Việt Nam hiện được các ngành đã và đang tích cực áp dụng ví dụ như lĩnh vực tài nguyên môi trường, nông nghiệp và phát triển nông thôn, giao thông…
Các thông tin, số liệu tổng thể, đa ngành về các đô thị trên cả nước với mức độ chi tiết đến các cấp được phân thành 3 mức:
- dữ liệu cấp toàn đô thị
- dữ liệu cấp phường/xã
- dữ liệu chi tiết khu vực đô thị và các khu vực có vấn đề môi trường nghiêm trọng
Thực tế việc quản lý và định hướng phát triển GIS ở nước ta
Áp dụng GIS trong quản lý đô thị tức là phải có tính hệ thống và đồng bộ, việc áp dụng phải có những thể chế thống nhất và có chế tài áp dụng.
Thực tế khoảng 20 năm nay đã có sự phát triển của GIS, nhưng việc áp dụng thực sự hiệu quả đối với công tác quy hoạch và quản lý đô thị còn rất bất cập và khó khăn.
Do đó, để nghị định và các thông tư hướng dẫn áp dụng GIS đối với quản lý phát triển đô thị đi vào cuộc sống đòi hỏi phải có nhiều chính sách và cơ chế đồng bộ như tăng cường năng lực đồng bộ từ trung ương đến địa phương; đầu tư phần cứng và phần mềm thích hợp; thống nhất bộ chỉ số thông tin; tích hợp thông tin; cập nhật thông tin theo hàng quý và hàng năm; duy trì cơ chế đầu tư cho công tác nâng cấp hàng năm; trao đổi thông tin đa chiều đa cấp theo các mục tiêu quản lý cụ thể.
Nguồn: Tổng hợp